Viện Nghiên cứu Lịch sử và Văn hóa Việt (tên tiếng Anh “Vietnamese Institute of History and Culture Research, tên viết tắt “VIHC”) là tổ chức khoa học và công nghệ, có trụ sở tại Hà Nội, các chi nhánh tại miền Trung, miền Nam, Tây Nguyên và 02 trung tâm nghiên cứu trực thuộc. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu: “Dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam” và “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, Viện Nghiên cứu Lịch sử và Văn hóa Việt ý thức sâu sắc vai trò của tri thức lịch sử và văn hóa dân tộc trong việc góp phần kiến tạo động lực cho đất nước, quê hương vươn tới hạnh phúc, ấm no, thịnh vượng. Lời dạy của Người cùng với thực tiễn sôi động trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, các địa phương, các ngành chính là nguồn cảm hứng vô tận thôi thúc đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu tâm huyết đẩy mạnh và mở rộng hoạt động của Viện  Nghiên cứu Lịch sử và Văn hóa Việt trong suốt thời gian qua; giữ vững tôn chỉ và sứ mệnh “Kết nối tri thức - Hội tụ niềm tin - Lan tỏa giá trị Việt”!

Viện nghiên cứu Lịch sử và Văn hóa Việt tập hợp các chuyên gia, các nhà khoa học có kinh nghiệm, chuyên môn cao để thực hiện nghiên cứu, ứng dụng và cung cấp dịch vụ khoa học công nghệ trong lĩnh vực lịch sử, văn hóa, góp phần nâng cao tri thức lịch sử, văn hóa Việt Nam cho cộng đồng. Bên canh đó, Viện còn triển khai các đề tài, dự án, chương trình trong lĩnh vực lịch sử, văn hóa; Tư vấn, phản biện các đề tài, dự án về lịch sử, văn hóa; tập huấn đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn; tổ chức hội nghị, hội thảo, trao đổi thông tin, phổ biến kiến thức trong các lĩnh vực lịch sử, văn hóa.; Hợp tác với các cá nhân, tổ chức ở trong và ngoài nước để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Viện.